Çocuklarımızın Empati Duygusunu Giderek Kaybetmesinin Sorumlusu Teknoloji mi?
Günümüzde bir empati krizi var.
Çocuklarımızın önceki nesillere oranla çok daha ilgisiz ve şefkatsiz şekilde yetiştiğini fark etmek benim için şok edici oldu. Suçu tamamen teknolojiye atmak doğru olmasa da, özellikle Amerikan toplumundaki empati duygusunun (kanıtlanmış) azalışında teknolojinin önemli bir rol oynadığı inkar edilemez.
Bu noktaya nasıl geldik? Bunu nasıl düzeltebiliriz?
Dr. Michele Borba, “Benmerkezci Dünyamızda Empati Sahibi Çocuklar Nasıl Başarılı Oluyor” isimli dikkat çekici kitabında bazı önemli tespitler ve cevaplar sunuyor. Dr. Borba ile söyleşi yapma fırsatını yakaladım.
Kitabında sunduğu ikna edici kanıtlardan birisi, Michigan Üniversitesi’nde yürütülen ve günümüz üniversite öğrencilerinin 30 sene önceki yaşıtları ile karşılaştırıldığında yüzde 40 oranında daha az empati sahibi olduklarını ortaya koyan bir araştırma. Bu süre içerisinde narsisizm seviyesi ise yüzde 58 oranında artmış. Bir eğitim psikoloğu ve ebeveynlik uzmanı olan Borba, bu durumun okullarda giderek artan zorbalık ve “selfie”lerin akılalmaz popülerliği gibi bazı toplumsal olayların bir sonucu olarak ortaya çıktığını savunuyor.
Kendisine, bu durum ile çocuk ve genç yetişkinlerin cep telefonlarına ve diğer türde ekranlara bağımlı olmaları arasındaki ilişkinin boyutunu sordum. Verdiği yanıtların çoğu okuyucuları şaşırtmayacaktır.
Gerçekleştirdiğimiz söyleşide Borba, “Çocuklarımız 2000 senesi civarında teknolojiye oldukça bağımlı hale geldi,” şeklinde konuştu. “Diğer insanların duygularını göremezseniz empati sahibi olmanız ve kendinizi başkasının yerine koymanız oldukça zor olur. Sürekli bir ekrana bakarak duyguları okumayı öğrenemezsiniz. Duygular, emojilerle öğrenilmez.”
Borba, her tarafa yayılan ve insanı kendisine bağımlı hale getiren teknolojinin yanında ‘Selfie Sendromu’na yol açan diğer etmenler hakkında da konuştu:
– Ünlüler kültürünün artışa geçmesi
– Ultra-rekabetçi ebeveynlik
– Okulda sınavlara fazla önem verilmesi
– Gitgide daha materyalistik bir hal alan değer yargıları
– Oyun vaktinin yok olması
Anne-babalar empati duygusunu nasıl teşvik edebilir?
İş teknolojiye geldiğinde, ebeveynlerin sınırları doğru şekilde çizmeleri, çocuklara internette geçirecekleri zamanı kendi kendilerine düzene sokmayı öğretmeleri ve dijital ortamda iyi insanlar olmak hakkında konuşmaları gerekli.
Çocuklarınızın başlarını ekrandan kaldırıp gerçek insanlarla iletişim kurmalarını sağlayacak yollar bulun. Arkadaş ya da akrabalarınıza e-posta veya mesaj atmak yerine onlarla Skype’ta konuşmaya, ya da daha iyisi, onları telefonla aramaya veya birebir görüşmeye ne dersiniz?
“Çocuklar yukarıya değil de aşağıya bakmaya o kadar alıştılar ki,” şeklinde konuşuyor Borba. “Sürekli telefonunuza bakıp mesaj yazıyorsanız empati ve yüzyüze iletişimi öğrenemezsiniz.”
Empati niye bu kadar önemli? Öncelikle, gösterilmesi gereken doğru bir davranış. Hepimiz etrafımızdaki diğer insanlar ile daha çok ilgilenmeli ve onlara karşı şefkatli olmalıyız. Ayrıca, empati duygusu olan çocukların hayatları boyunca daha mutlu oldukları ve daha az sorunla karşılaştıkları görülüyor.
Hatta, Borba ve diğer uzmanlar empati duygusunun 21. yüzyılda genç yetişkinlerin kazanmaları gereken en önemli beceri olabileceğini söylüyor.
Neyse ki görünüşe göre, insanlar empati duygusuna doğuştan sahip. Bizi hayvanlardan ayıran ve çocuk ve gençlere kazandırabileceğimiz bir özellik. Ebeveynlik bu noktada son derece ödüllendirici –ve evet, bazen de yorucu- olabiliyor. Diğer insanları önemseyen iyi bireyler yetiştirmek oldukça yoğun bir çalışma gerektiriyor.
Doğru ebeveyn olmanın nasıl kısayolu bulunmuyorsa, empati kazandırmanın da kolay bir çözümü yok. Çokça konuşma, rol modeli olma ve duygusal beceriler üzerinde çalışma gerektiriyor. Özveri ve sağlam bir niyet gerektiriyor. Bana göre işe, teknoloji ve ekran karşısında geçirilen vakti iyi bir şekilde dengeleyerek başlayabilirsiniz.
Çeviri: Zeynep Topal
Kaynak:
https://medium.com/@alonshwartz/our-kids-are-losing-their-empathy-technology-has-a-lot-to-do-with-it-7f18f2654a7f
http://www.egitimpedia.com/
